Tokyo, I’m on my way… (and in my new Toyota it’s not so far away – Gruppo Sportivo wie kent het niet…)

En daar zit ik dan, in m’n eerste high speed bullet train, met m’n iPad voor me en groene thee binnen handbereik. De zon schijnt en Mount Fuji (-san) steekt prachtig uit boven de bebouwde omgeving. Ik heb geluk want veelal verstopt in de wolken. In een rap tempo zoef ik richting de Japanse Alpen, de drukte van Tokyo achterlatend. Ondertussen reeds met de directeur van Randstad Japan afgesproken dat we de Fuji-san gaan beklimmen indien ik nog een keer in het juiste seizoen terugkom. Wie weet komt het ervan.

Ook vandaag valt me weer op dat verleden, heden en toekomst moeiteloos lijken te integreren. Bij het instappen een dame in een prachtige kimono, daarna een niet bepaald stereotype ‘Gen Z’ (‘geek’ met een super cool kapsel is misschien wel de beste omschrijving). Naast me zit een keurige meneer in kostuum, maar dan wel met een roze mondkapje op. Dezelfde als zijn dochter (vrouw?), al past het roze beter bij haar outfit. Veel pluche, wit en roze, nog wat extra opgevrolijkt met her en der wat glitters en poppetjes.

Wellicht geeft bovenstaand een beeld van mijn huidige omgeving? En dat bedoel ik dan dus met intrigerend. Ik zou zóveel willen vragen.. Echter.. 9 van de 10 keer spreekt men geen Engels en breng je ze dus in verlegenheid (zo heb ik inmiddels geleerd).

Hoe dan ook, keurig op tijd stond ik reeds in de rij bij de juiste wagon, de afgelopen dagen heb ik goed opgelet hoe het er hier aan toe gaat. In de rij staan is wel een van de zaken die direct opviel. Of dit nu op een local stationnetje is, bij het theater, in een winkel, of waar dan ook, you better adapt..

Bij het theater was het helemaal feest, ik had een kaartje weten te bemachtigen voor een traditionele kabuki voorstelling. Voor de makumi kaartjes (single-act) is er een speciaal systeem, hetgeen eigenlijk heel goed werkt. In mijn geval moest ik om 16.45 uur bij het theater zijn, dan sta je dus in de rij voor een kaartje, althans, er stond een pluche bankje dus het daadwerkelijke staan viel mee. Vervolgens word je op allerhande manieren geïnformeerd over de gang van zaken, koop je je kaartje en word je vriendelijk verzocht om 18.10 uur weer terug te komen. Op dat moment zet een dame je letterlijk – vriendelijk maar kordaat – in de rij, op volgorde van ticketnummer. Het voelde een beetje als de gymnastiekles van vroeger. Vlotjes en zonder gemor, geduw of gedoe kom je vervolgens bij het zitgedeelte voor de makumi tickets houders. Daar opeens geen stoelnummers, dit was vast en zeker vermeld in het Japans maar ik raakte licht ongerust, was inmiddels zo gewend alles te doen zoals men voorschrijft. Iedereen is ook dusdanig beleefd dat je eigenlijk niets fout wil doen, bescheidenheid volgt vanzelf. Al begrijp ik nog niet zo veel van de buigings rituelen, ik voel me ook zó groot hier, tikje ongemakkelijk soms. Hierbij helpt de gemiddelde stoel ook niet echt, vaak lijkt de hoogte van de zitting gebaseerd op kabouters, hetgeen ervoor zorgt dat ik echt niet weet wat ik met m’n benen moet doen, zelfs zonder m’n hakken.. Sandra, dank voor je advies, scheelt toch een paar centimeter!

Languit strekken lijkt logisch (en sowieso het meest comfortabel) maar goed, je wilt natuurlijk ook weer geen ongelukken veroorzaken.

De kabuki voorstelling zelf startte uiteraard stipt op tijd, 18.35 uur en geen minuut later. Was zeker interessant om eens meegemaakt te hebben, al moet ik toegeven dat de jetlag er wel een beetje inhakte. Gelukkig blijkt het de gewoonte te zijn dat het publiek af en toe iets schreeuwt, dit hield me bij de les. Een man, zittend een paar rijen voor me, was er goed in. Naast hem een ingedutte dame met een bentobox op haar schoot. Het ging maar net goed…

De voorstelling zelf was nogal dramatisch, het was een scène uit het gewone leven in de Edo periode. Compleet met een geplande dubbele suïcide van twee geliefden (was dat het gewone leven vraag ik me dan af). Wel goed om het verhaal vooraf gelezen te hebben, anders had ik er iets heel anders van gemaakt. Respect voor de acteurs (enkel mannen); de langdurige dramatische poses doen sommige yoga of tai chi oefeningen op slag verbleken.

Naast dit stukje cultuur uiteraard ook door Tokyo gecruised, gewapend met een metrokaart en en ‘s nachts uitgedacht plan – lange leve de jetlag – ging ik vastberaden op pad, om vervolgens al bij m’n eerste stop de boel weer om te gooien. Ik vraag me elke keer weer af waarom ik eigenlijk iets plan. In dit geval was ik duidelijk te laat voor de tonijnveiling in ‘s werelds grootste vismarkt (er gaat hier naar zeggen 28m USD per dag handel doorheen, de eindwaarde dus) – wederom lang leve de jetlag – maar eigenlijk ook een beetje te laat voor de gehele markt dus al snel door naar de oudste tempel van Tokyo, Sensō-ji, en alles wat daaromheen hoort.

Aldaar intrigeerde de rij rechts voor het hoofdgebouw me dusdanig dat ik dat ook wilde, wat ze ook aan het doen waren. Het bleek toekomstvoorspelling te zijn. Je betaalt 100 Yen (€ 0.75), schudt een stok met een nummer uit een blik en vervolgens zoek je de lade met het corresponderende nummer. Je begrijpt, het eerste deel was kwestie van afkijken hoe het werkt, het 2e deel was ingewikkelder gezien de Japanse tekens en de vele laatjes en dus legde ik mijn toekomst en lot in handen van een willekeurige buurman die voor mij het juiste papiertje uit het juiste laatje toverde.

Misschien had ik dat laatste niet moeten doen want de uitkomst was op z’n zachts gezegd wat deprimerend:

No. 28 BAD FORTUNE (vet gedrukt en met hoofdletters geschreven..) ‘Although you are in a hurry, there will be no boat to cross the river. If you dare to sail, the boat will be swallowed by high waves. You can’t go ahead and should go back to your homeland. When you get home, you will not meet any crises and your mind will be at peace.’

God zij dank bleek er een escape te zijn. Tenslotte ben ik de komende weken nog onderweg en heb ik tijdelijk ook geen thuis… Ik keek blijkbaar zo beteuterd dat een aardige tiener (een van de weinigen die Engels spreekt) me voordeed hoe ik het papiertje moest vastknopen aan een speciaal rek, om vervolgens het ritueel opnieuw te doen en hopen op meer geluk. Zie hier het verdienmodel! No. 41 was iets beter, THE FINAL AND LAST FURTUNE. Samenvatting: Zolang ik ervoor zorg dat m’n huis niet afbrandt (oké, en nog wat andere zaken in ogenschouw neem),‘then your future will be in peace forever’. Aangezien ik momenteel (nog) geen huis bezit lijk ik veilig te zijn en dus kon ik met een gerust(er) hart mijn weg vervolgen richting het hoofdgebouw.

Na een mislukte zoektocht naar een aanbevolen lunchplek met speciale tempura – tendon met kisu-fish – besluit ik aan te sluiten bij een korte rij voor een piepklein huisje. De schuifdeur ging af en toe open en bij het naar binnen spieken zag ik dat het bomvol zat met Japanners, goed teken dus. Na wat gedoe over schoenen uit en houten klikklak slippers aan (welke echt niet mijn maat waren) werd ik geleid naar een gedeelte waar de schoenen blijkbaar aan mochten blijven. De menukaart bleef echter enkel uit Japans bestaan en dus wees ik datgene aan wat eigenlijk iedereen om mij heen zat te eten, tempura met rijst. Het einde van dit verhaal laat zich raden, op het bonnetje bij het afrekenen stond de naam van het tentje, Daikokuya. De aanbevolen lunchplek. Toeval bestaat niet.. al lijkt het handig om de naam ook ergens op de gevel te vermelden in niet Japanese tekens. Of, en dat is richting mijn collega’s aldaar, bij de recommandatie voortaan toe te voegen dat de naam nergens herkenbaar vermeld staat.

Het eten is hier sowieso paradijs op aarde. Zelfs na slechts een paar dagen ben ik al overtuigd. Of het nu dumplings met jonge sardines zijn (jacoyaki) welke gefabriceerd worden in een schattig bestelbusje (in NY zou ik het een foodtruck noemen, maar in het kleine plaatsje Hase lijkt dat wat overdreven en blijft het gewoon een bestelbusje) of de avocado tonijn salade waarvoor ik een 2e keer terugkom in het drukke Tokyo, het is allemaal lekker. Gisteravond was ik in een sushi barretje en terwijl ik zat te bedenken welke nu eens te nemen was de meneer naast mij zo vriendelijk om te melden dat de losse sushi halve prijs was. Tja.. dat vertelt het restaurant dan weer net niet. Ik heb er uiteraard gebruik van gemaakt, dat spreekt voor zich. Hoeveel scallops kun je eten voordat je er genoeg van hebt? Ik ben er nog niet achter…

Ik was overdag op pad geweest in Kamakura, lang geleden de hoofdstad van Oost-Japan, nu een uurtje treinen vanuit Tokyo. Daar volop tempels en geschiedenis, tevens strand en bergen maar ik ging er dus heen voor de tempels.

Ook hier een verlanglijstje maar mezelf de tijd gegeven en beperkt tot de top drie. De Hasedera tempel vond ik veruit de mooiste. De herfst zorgt voor prachtige plaatjes en het was verrassend rustig. De meeste mensen lopen blijkbaar direct naar Kamakura Daibutsu, ofwel de ruim 11 meter hoge bronzen Boeddha. Z’n oorspronkelijke ‘huis’ is door tsunami’s en aardbevingen verdwenen maar Boeddha zit nu gewoon buiten, hij zit reeds sinds de 12e eeuw op dezelfde plek. Wel grappig is dat je ook binnenin de Boeddha mag kijken, waar je dan uitleg krijgt over de constructie. Voelde wel wat vreemd en respectloos maar ja, mijn nieuwsgierigheid won… Voor wie meer technische details wil, google de ikarakuri techniek, vast wel iets over te vinden. Enige wat ik onthouden heb is dat men in 1960 een soort plastic heeft gebruikt om z’n nek te versterken en staal als bescherming tegen aardbevingen. Verder moest ik aan mijn eigen ‘grote’ Boeddha denken die nu in een container opgeslagen staat, en die nu opeens ‘klein’ is in vergelijking met deze.

Om dan na zo’n dagje haast serene rust weer terug te keren naar de metropool Tokyo is dan echt wel even schakelen. Maar ook wel erg leuk. Zo overweldigend en vol. Miljoenen mensen die dagelijks de metro gebruiken (inclusief ondergetekende), een van de drukste ter wereld. Elk district in Tokyo heeft z’n bijzonderheden, al heb ik er natuurlijk maar een glimp van opgevangen. De dag heeft tenslotte maar 24 uur.

M’n favoriete gebouw tot dusver is de Nakagin Capsule Tower, ziet eruit als een hele hoge stapel wasmachines, reeds in 1972 ontworpen door de architect Kisho Kurokawa. Elke ‘capsule’ is zo’n 10 m2, inclusief badkamer… het gebouw is aan het vervallen, de helft staat schijnbaar leeg, maar blijft hopelijk wel bestaan.

Wat ook wel bijzonder is aan dit land, of in ieder geval aan Tokyo en omgeving, is het feit dat er geen vandalisme lijkt te zijn, het is overal zó ontzettend schoon. Vreemd genoeg zie je ook geen vuilnisbakken, blijkbaar hebben schone mensen deze niet nodig? Denk dat men alles mee naar huis neemt ofzo, heb ook geen andere verklaring.

Verder heeft echt iedereen een smartphone en iedereen gebruikt deze ook continue. Vaak zijn ze gepersonaliseerd, ik zag een zakenman met een Apple waaraan een kleine teddybeer hing, heb ik in Diemen nog niet gespot moet ik zeggen. Hij leek het zelf niet raar te vinden.

Tot slot een woord over de toiletten. Moet me toch van het hart. Deze zijn veelal uitgerust met een schrikbarend aantal knoppen en opties. Verwarmde zitting (ik las ergens dat 4% van het privé energiegebruik opgaat aan deze luxe..), muziek opties om evt geluiden te verdoezelen, bidet, spray, vervolgens een ‘droger’, deo en wat al niet meer. Gelukkig hebben ze vaak een handleiding en grappige plaatjes. De mannen worden geadviseerd zittend te plassen, dit omdat de toiletten dus elektriciteit gebruiken dus in de verkeerde richting plassen lijkt niet handig, ook dit zag ik overigens op een plaatje, heb het niet nagevraagd.

Kortom, Japan zorgt inderdaad wel met regelmaat voor een vraagteken boven m’n hoofd, en/of een lach op m’n gezicht. Inmiddels in Takayama gearriveerd, daar zal het niet anders zijn. Nu al zin in!