‘ Soms veroorzaakten de gedachten in haar hoofd zoveel deining dat ze vanbinnen tegen haar voorhoofd drukten. Waar ik ze als rimpels zag’. – Pierre Jarawan

Een regel uit zijn roman Lied voor de vermisten. Prachtig. Tegelijkertijd brengt het een triestheid met zich mee. Want Libanon heeft huiveringwekkend veel vermiste mensen. In de burgeroorlog zijn 17.000 mensen verdwenen. En dat op een bevolking van nog geen 7 miljoen.

De start van zijn boek brengt me ook Sehnsucht, heel veel Sehnsucht. Het is de manier waarop Jarawan schrijft. Hij is een hakawati met schrift. Ik ruik de geuren, ik hoor de geluiden, ik denk te zien wat hij ziet. Tegelijkertijd weet ik dat die vredigheid haaks staat op de historie en de realiteit van vandaag. Door een amnestiewet is in de officiële geschiedenisboeken nergens een verslag te vinden van de burgeroorlog, ook is er nog steeds geen fatsoenlijk gerechtelijk onderzoek afgerond rondom de onjuiste opslag van de 2750 ton ammoniumnitraat. We zijn echter reeds ruim twee jaar verder en sommige van de aangeklaagden zijn vorig jaar zelfs herkozen in het parlement… De economie staat op instorten cq is ingestort, corruptie, vervuiling en stijgende werkeloosheid duren maar voort en de verzuilde politiek zorgt ervoor dat het geloof zo ongeveer bepaalt op welke partij men gaat stemmen. Hezbollah is uitgegroeid tot een schaduwstaat die het land in z’n greep houdt. De jongeren willen weg. Slechts een handjevol blijft en gelooft in verbetering. Wil zijn bijdrage leveren. Zoals de jongen die, samen met TAA (Tiro Association for Arts) de oude bioscoop in Tripoli weer leven heeft ingeblazen. Cinema Ampere.

Ik hoor het in de dagelijkse video gesprekken met mijn lief die deze maand in Libanon zit. Zijn ontmoetingen, zijn gesprekken, zijn zienswijze (de antropoloog komt regelmatig naar boven), zijn fascinatie en nieuwsgierigheid, zijn liefde voor mensen en het leven. Zorgt ook voor Sehnsucht. Voor Fernweh. Twee van de weinige woorden die de oma uit de roman heeft meegenomen na 13 jaar Duitsland. Jarawan beschrijft het mooi, “een lexicon van haar ziel”. Toevallig vind ik dat ook mooie woorden. Sehnsucht, ooit opgezocht toen we op de laatste openingsdag bij Galerie Sehnsucht naar binnen liepen. Fernweh, in dezelfde periode opgezocht toen ik het woord in een recensie las over een Koreaans restaurant hier in de buurt. Het feit dat ik een Duits woord opzoek zegt iets, ik ben namelijk geen fan van de taal, zelfs Rilke vind ik moeilijk.

Terwijl ik deze gedachten opschrijf, zittend met een koffie bij de open deur, de vroege voorjaarszon piept net over de huizen heen m’n huis binnen, besef ik de rust die ik voel. Mijn Sehnsucht is niet meer ongeduldig, Fernweh en Wanderlust zijn iets wat bij me hoort en beiden hebben een plekje gekregen. Althans, op de meeste dagen.

Wil ik dan nu niet óók in Libanon zijn, kijken of ik – na 13 jaar – nog iets herken van Tripoli en Beiroet? Voelen wat er veranderd is. Samen graven in de historie en luisteren naar de mensen, de verbinding zoeken boven de verwijdering. Jazeker wil ik dat. Maar niet ten kostte van alles. Het is ook mooi om via boek en gesprekken te worden meegenomen. Laat op de avond arriveer ook ik dan in Libanon. Wanneer de laptop eindelijk dichtgeklapt is. Of op een dag als vandaag, de zondag waar ik niets gepland heb en waar op de achtergrond Fairuz klinkt. Deze dame is inmiddels bijna 90 jaar, maar heeft opgetreden in vele westerse en Arabische steden. Inclusief Damascus, hetgeen uiteraard nogal controversieel was gezien de 30-jarige burgeroorlog.

Ook zij is vast wel eens in ‘het Ei’ geweest. Nu de ruïne van een oude bioscoop, nooit afgebouwd als gevolg van de burgeroorlog en wellicht een icoon wat staat voor de tragiek en burger protesten van Beiroet. Na de ‘eggupation’ (de protesten eind 2019) maakt Zehra er nu een film voor haar studie. Ondanks de (met moeite) verkregen vergunning toch best spannend. Cultureel erfgoed. Alleen dit project is al een verhaal waard. Ik hoor zijdelings over de voortgang. Wat een lef als je dit als studie project kiest, zeker niet de eenvoudige weg. Maar hoe mooi om een klein stukje historie op een andere manier te belichten. Mensen te interviewen en het persoonlijk te maken. Klein te maken en daarmee het op een andere manier te belichten. Stoer ook. En zo goed dat het gebeurd. Enorm benieuwd naar het eindresultaat.

Ondertussen neem ik hier nog eens een koffie met kardemom en ga verder met Jarawan. Sehnsucht – mooi. De laptop blijft vandaag dicht, de ‘to do lijst’ onaangeraakt. Daarentegen sla ik nu een Libanees kookboek open, zin in!

Naschrift – Terwijl ik dit op de blog plaats besef ik dat mijn midden oosten reis uit 2010 nog niet op deze blog vermeld staat. Ik. zal dit met terugwerkende kracht alsnog doen. Stay tuned.. Wel raar, want er is nadien zoveel gebeurd; de opstand in Syrië en de daaruit voortvloeiende oorlog, de IS. Slechts zes maanden nadat ik er rondliep. Haast onwerkelijk.