happy hampi

Hampi, ‘the lost city’ van het oude Vijayanagara-koninkrijk met een verzameling prachtige tempels. Groot en klein, gewijd aan de verschillende hindoegoden en gelegen op een rotsachtig terrein aan de oevers van de rivier Tungabhadra. Of eigenlijk gelegen tussen enorme rotsen. Dit landschap moet wel een walhalla zijn voor de liefhebbers van het boulderen.

Van alle tempels in en rondom Hampi is de Virupaksha tempel de laatst overgebleven ‘actieve’ tempel. Er is zelfs een tempel olifant – Lakshmi. Althans, er zou een tempel olifant moeten zijn. Lakshmi heeft blijkbaar net een paar dagen vrij, ze krijgt zelfs niet haar dagelijks bad in de rivier bij de ghats. De mevrouw met het thee karretje heeft haar al vijf dagen niet gezien. Hebben wij weer. Een olifant zie je toch niet snel over het hoofd. De ghats in het vroege ochtendlicht zijn er gelukkig niet minder mooi en levendig door.

Er wordt gebaad en geofferd, soms gecombineerd met de meer huishoudelijke taken zoals de was. Dat vind ik ook elke keer weer zo bijzonder aan India, alles loopt door elkaar heen. Vier biddende en badende jongens uit Hyderabad en nog geen vijf minuten later krijg ik een Linkedin verzoek en word ik uitgenodigd op hun Microsoft kantoor. Dat soort dingen kan ik echt vooraf niet verzinnen. Met m’n nog slaperige hoofd ga ik in op de vele selfie verzoeken, ook met de Microsoft boys, tegelijkertijd wil ik vooral niet weten hoe dat er allemaal uitziet op Insta. So be it. Ze worden er blij van en we zijn tenslotte in happy Hampi dus zo hoort het te zijn. Ook in de vroege ochtend bij de ghats. ‘s Middags komen we een Italiaanse tegen bij een van de tempels. Ze reist alleen en heeft uiteraard dezelfde ervaring. Oak zij is verbaasd dat ze nergens anders westerse toeristen tegenkomt. Zelfs niet bij deze Unesco tempels. Zal mogelijk toch nog het effect zijn van de COVID. Het is raar, want ondanks dat het een enorme impact heeft gehad, zeker hier in India – en mogelijk dus nog steeds – wat is twee jaar wanneer we tussen deze eeuwenoude ruïnes lopen? Dan is het opeens een fractie van een seconde. De Koninklijke stallen waar de olifanten stonden, het mooie Queens Bath, de muzikale pilaren van de Vijaya Vittala-tempel (de aanwezigheid van metaalerts en silica in het steen zorgt ervoor dat je do-re-mi kunt tappen met enkel je duim)… Ik droom altijd een beetje weg en probeer me in te denken hoe het er toen aan toe ging. Vijf eeuwen terug was ditzelfde Hampi namelijk een metropool met maar liefst 500.000 inwoners. Dat is dus immens voor die tijd.

Vandaag de dag is er echter een constant gevecht gaande tussen de conservatoren van al de prachtige ruïnes en de lokale bevolking die graag hun leven wil voortzetten rondom deze historie. Het toerisme draagt hier zeker niet aan bij. Inmiddels is het gehele gebied tot erfgoed verklaard waardoor er uiteraard meer mogelijk is voor de overheid en aanverwante instanties. Dat wil zeggen, in de afgelopen jaren heeft de regering tot twee keer toe huizen en guesthouses in één klap weggevaagd, tezamen met het vriendelijke advies om in een dorp verderop opnieuw te beginnen. Naar zeggen wachten de meeste mensen nog steeds op de bijbehorende vergoeding. Het gevolg is dus dat er niet langer een levendige bazaar is. Alles wat er over is zijn een paar stoffige straatjes waar een geoefend riksja chauffeur zich nog net aan doorheen kan manoeuvreren. Er worden nog wat kamers verhuurd en met verf op de wand staat er een naam op geklad. Chill Out Guesthouse en aanverwanten. Soms doorgekrast en vervangen door een andere naam met gelijke strekking. Aan de overkant van de rivier schijnen er ook diverse ‘chill outs’ te zijn. Het wordt little Israël genoemd. “Not holy, lots of drinks and smoke. Hippi vibes”, aldus een lokale meneer. Klinkt ook niet echt aanlokkelijk. Of word ik gewoon oud? De mensen vragen hier vaak naar je leeftijd. Grappig als je vraagt wat ze zelf denken. Ik hoor variaties van 36 tot 80 (!). Schijnbaar is het moeilijk om een inschatting te maken. Althans, daar houden we het maar op…

Gelukkig is de eigenaar van de door ons gereserveerde kamer in een van deze smoezelige stoffige straatjes – lees een viezig hokje met wat tralies in plaats van een raam, direct naast een open riool – coulant en snapt hij wel dat het geen match is met onze verwachtingen. We gaan dus op zoek naar iets anders en hoeven niets te betalen.

Onze eerste nacht hier, net buiten het dorp bij Asha’s Garden Homestay, was namelijk geweldig en daarmee is de standaard gezet. We gaan bij een vriend van broer Devraj kijken. In Kadirampuram, een dorpje vlakbij. Aangezien we dezelfde broer Devraj als riksja chauffeur hebben gecharterd zijn die paar extra kilometers geen belemmering. En laat vriend Peeru nu net een annulering hebben in zijn Jasmin Villa! Schoon, leuk aangekleed met ook nog eens een dakterras, een goed werkende warme douche en een heerlijk bed. Als buren hebben we onder andere een lief jongetje dat braaf elke avond zit te studeren bij zijn voordeur. “Hello Sir. Hello Ma’am”. Weer eens wat anders dan Uncle & Auntie. Verder worden we hier omringd door hordes mekkerende geiten die ‘s avonds terug naar de woonwijk worden gehaald. Een paar meter verderop staan dan opeens weer mooie islamitische grafmonumenten: de Muhammadan Tombes.

Al met al een wat vreemde combi. Gelukkig is er binnen deze potpourri ook een zeer behulpzame buurvrouw. Handig wanneer op de eerste avond blijkt dat Peeru vergeten is de cijfer code van de voordeur met ons te delen en hij vervolgens zijn telefoon niet opneemt. Buiten slapen met de geiten terwijl je zo’n fijne kamer hebt was geen aantrekkelijke optie.

Asha en Rengit vinden het zo sneu dat ze ons slechts één nacht konden bieden dat we uitgenodigd worden voor het eten. Homemade dinner is vrijwel altijd een feestje en zeker in India. In dit geval krijgen we een heerlijke chicken coconut curry, verrassend na al die weken vegetarisch. Nog verrassender is het glaasje Whisky en Baileys wat volgt. Vervolgens nodigen we onszelf min of meer uit om samen de WK finale Argentinië – Frankrijk te kijken. Erg gezellig en ook leuk om een inkijkje te krijgen in hun leven alhier. Hij is de zoon van een Pools-Duitse moeder en een Indiase arts. Opgegroeid in een arm gezin in Zuid Londen. Vervolgens ooit richting Nepal en India vertrokken en in Goa zijn 15 jongere liefde ontmoet. Asha was toen één jaar. De nieuw samengestelde familie is naar Hampi getrokken, toen nog wel een levendige bazaar met reizigers en shopkeepers uit alle windstreken. Helaas is hij veel te vroeg weduwnaar geworden en nu leeft hij dus samen met zijn lieve (stief)dochter Asha. Zij die duidelijk niet meer in de traditionele Indiase cultuur past. Anderzijds is ze hier opgegroeid en krijgen ze sowieso geen visum voor haar voor de UK. Het is te laat voor officiële adoptie. Ze leven hier eenvoudig en lijken het samen goed te hebben. Maar ja, hoe gaat zij ooit aan de man komen? Daar maakt ze zich zelf ook wel een beetje druk over. Daarnaast zal ze voor haar vader willen blijven zorgen. Dit heeft hij tenslotte ook altijd voor haar gedaan. Dit alles en nog veel meer hoor je dan terwijl we rond een kampvuurtje zitten. Niet zozeer voor de warmte, de temperatuur is hier heerlijk. Het vuur is meer om de muggen te verdrijven. De berichten uit Nederland over vorst en de bijbehorende gladheid voelen bijna onwerkelijk als je zo ‘s avonds laat nog buiten zit.

Overdag toeren we langs de tempels en tempel ruïnes. In de eerder genoemde Virupaksha tempel blijven we weer eens uren hangen en we maken er twee huwelijksceremonies mee. Dat is vast ter compensatie voor de verdwenen tempel olifant.

In de centrale hal Ranga Mantapa zijn prachtige plafond schilderingen. Meer dan 500 jaar oud en één van de weinige overblijfselen van deze vorm van de Vijayanagara kunst. Rengit had al verteld dat hij daar, in de Ranga Mantapa, met de moeder van Asha is getrouwd. Wat een locatie! En wat fijn dat er ook liefdes huwelijken worden gesloten. Blijkbaar is er hier vorige maand ook een ander internationaal huwelijk gesloten. Een Belgische toerist met een lokale gids / riksja chauffeur. Het was groot nieuws en stond in de diverse kranten. De twee ceremonies die wij zien worden hopelijk ooit ook een liefdes huwelijk. Nu zie ik het nog niet zo. Ze kijken elkaar niet aan, tonen ook niet extreem gelukkig. Eigenlijk meer een beetje angstig. De pandit – een Hindoestaanse priester – verzorgt met veel precisie allerhande rituelen. Er staan schalen oranje bloemen en offers van bananen, yoghurt en ananassen. We horen Sanskrietgebeden en ruiken sandelhout. Temidden van dat alles zit op de grond een zwaar opgemaakte en nog erg jonge bruid, haar lichaam bedolven onder tradities, verwachtingen, een rood-met-gouden sari en kilo’s armbanden, oorringen, hoofdtooien en ringen aan vingers en tenen. Alle vrouwen lijken beschilderde handen en voeten te hebben. De hindoe swastika’s voeren hierbij de boventoon. Het blijft vreemd om in zoveel feestvreugde een symbool te zien wat ik associeer met haat. Hier betekent het geluk en welzijn.

Uiteraard ontbreekt ook de kokosnoot niet: vruchtbaarheid is heilig en een nageslacht essentieel. En ja, natuurlijk aanschouw ik dit alles met een westerse bril op, ik vind die arranged marriages erg ingewikkeld om te zien. En dan moeten ze in dit geval ook nog eens de blessing van olifant Lakshmi missen…

In de plafond schilderingen zien we scènes van het huwelijk van Rama en Sita. Van het hindoe-epos Ramayana. Terwijl Rama Sita’s hand vasthoudt, gooien de aanwezigen rijst op het paar. Dit is na al die eeuwen niet veranderd, overal ligt rijst en iedereen geeft ons een handje om mee te gooien. Al begrijpen we niet veel van alle huwelijks rituelen, dit ritueel is herkenbaar. Een vriendelijke yoga leraar probeert me het één en ander uit te leggen, hij komt net aan boven het geluid uit van de trommels en trompetten. Men vindt het kennelijk zo leuk dat er een buitenlandse ‘gast’ is dat ik een ereplaatsje krijg tussen de moeders en tantes. Daar zit je dan, op de grond, midden in de hectiek van een bruiloft waar je eigenlijk niks van begrijpt, met overal om je heen oude inscripties en afbeeldingen.

Nadat het bruidspaar met veel bombarie en kakofonisch getrompetter is vertrokken en wij de rijst uit onze voetzolen gepeuterd hebben, klauteren we de rotsen op direct achter de tempel. Het is er verrassend stil. Geen grote groepen schoolkinderen, geen selfie verzoeken. Enkel oude tempeltjes en vergezichten. In een hoekje zit een sadhu, bezig met het behalen van de moksha (spirituele bevrijding) middels meditatie. Althans, dat is mijn aanname. Wie weet zit hij gewoon uit te rusten voordat hij straks weer naar beneden klautert. Een van de vele mysteries van incredible India. Voor ons in ieder geval geen spirituele bevrijding, wel een fijn geluksmomentje. De zon wordt minder fel, er is een lekker windje en we hebben een prachtig uitzicht. Happy couple in happy Hampi. En het is nog wel onze feestdag. Daar hadden we nu een selfie van moeten nemen.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s